حقوق بشر (نظریه ها و رویه ها) دکتر حسین شریفی طراز کوهی

توضیحات

حقوق بشر (نظریه ها و رویه ها) حسین شریفی طراز کوهی

مقالات و مباحث مجموعه حاضر در دو بهره تنظیم شده است:

بهرة اول تحت عنوان «نظریّه‌ها: گفتمان نظری حقوق بشر» ناظر بر مباحث كلامی، نظری فلسفی حقوق بشر است كه با تاكید بر مبانی فلسفی و تحلیلی این حوزة موضوعی به تبیین و تنقیح نقّادانه دوگانة «نسبی‌گرایی و جهان شمولی حقوق بشر» رهنمون شده است.

بهرة دوم تحت عنوان «رویّه‌ها: سازوکارهای اجرایی» با توجّه به ایده پردازی و پردازش مباحث نظری حوزه موضوعی حقوق بشر، ابعاد و بایسته‌های اجرایی ـ عملی را در قالب گفتمان‌های «قانونی» و «اجرایی» حقوق بشر پی می‌گیرد كه در دو نوع «تعهدات حقوق بشری ناشی از معاهدات بین‌المللی» (مبتنی بر عهدنامه‌های حقوق بشری) و «تعهدات حقوق بشری ناشی از ملل متحد» (مبتنی بر منشور) و توسعه كمّی و كیفی پرشتاب حاصله در پرتو روند جهانی شدنِ موازین و هنجارهای بشری، نقش آفرینی بازیگران جدید و انعطاف دولت‌های برخوردار از حاکمیّت رقم خورده است. در این مقام سعی شده كه به رویه‌های جاری تا زمان نگارش (سپتامبر 2018) پرداخته شود تا ضرورت‌های عینی نشات گرفته از موازین هنجاری «حوزه موضوعی حقوق بشر» در سیاست بین‌الملل و تأثیرگذاری بر سیاست‌های داخلی به تصویر كشیده شود؛

روندی كه بسیار پر فراز و نشیب در جغرافیای سیاست، تاریخ و فرهنگ ملل و نحل، برای غلبه بر موانع قوی و مستحكم بر سر راه اعمال و اجرای قواعد حقوق بشری، یعنی «موانع حاكمیّتی، فرهنگی ـ تاریخی» و چه بسا نوعی «تلذّذ حق محورانه متجلّی در ایدئولوژی‌های سیاسی، قومی، نژادی، مذهبی، یا متبلّور در سود انگاری تاجر مسلكانه» از گذشته‌های دور آغاز شده و هم اكنون با صورتی متفاوت امّا پیچیده‌تر استمرار دارد. روندی كه در پرتو جریان اصلی توسعه یافتگی برخی جوامع ربط وثیقی با «ارتقای مستمر سطح زندگی» و برخورداری از مواهب متجلّی در دستاوردهای تمدنی یا عدم بهره‌مندی منتهی به «فقر و نداری» و توالی فاسده ناشی از آن، در قالب «دولت‌های ناكارامد و ناتوان» یا «دولت‌های فاسد و ستمگر» دارد. احساس سرنوشت مشترك بشری و آگاهی از بدرفتاری نهادینه و ستمگرانه و یا وقوف بر آثار ناشی از «فساد» در پوشش‌های فرمالیستی، عوام‌گرایانه و در قالب‌هایِ صوری ـ قانونی امّا فاقد «مشروعیّت» حاكمیت‌های مالی، سیاسی و اقتصادی مانع از آن می‌شود كه بتوان نسبت به عملكرد جنایت‌بارِ قلدر مآبانة قرون وسطاییِ تؤام با سوءاستفاده از حقِ حاکمیّت برخي از كنشگران كه در پي نوعي يكجانبه‌گرايي منحط هستند، سكوت روا داشت.